Glaujo
Iris pseudacorus
Iridaceae
Àutri noum : Glaujòu-jaune, Tèsto-d'ase, Coutello-de-valat, Coutelas, Espaso.
Noms en français : Iris des marais, Iris jaune.
Descripcioun :La glaujo "es uno grando planto que sort à bèlli mato au ribeirés dis aigo, emé de lòngui fueio en formo de coutello e de bèlli flour jauno requinquihado en l'èr coume d'alabardo d'or" F. Mistral in Memòri e Raconte, 1906.
Usanço :Se fasié de cataplasme emé lou rizoume pèr sougna lis agacin (principe di signaturo). Mescla emé de la limaio de ferre dounavo peréu uno encro negro de qualita. F. Mistral ramento que "Flourdalis vèn de flour d'iris, car es un iris la glaujo, e l'azur dóu blasoun represènto bèn l'aigo ounte la glaujo crèis, Ibid. Aro se n'en servèn pèr depoulua l'aigo.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 120 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5,5 à 6,5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Palun
- Ribiero
- Roubino
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Iris pseudacorus L., 1753
Mounedo-dóu-Papo
Lunaria annua
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Erbo-de-la-routo, Desferro-miòu, Desferro-mulet.
Noms en français : Monnaie-du-Pape, Lunaire annuelle.
Descripcioun :La mounedo-dóu-Papo es uno planto coumuno que se rescontro en ribo d'aigo e dins lis endré un pau fres. L'estiéu s'arremarco emé si fru que n'en soubro que la membrano dóu mitan, nacrado, après la cabusso di grano. Pèr acò es esta douna lou noum de mounedo. Fau saupre qu'aquesto planto èi naturalisado en Prouvènço.
Usanço :Li jóuini brout soun manja en Bousnìo. Flour, fueio e fru soun tambèn manjadis mai pulèu amar. S'adoubo un bon tè emé li grano grasihado (F. Couplan, op.cit. p. 316).
Port : Erbo
Taio : 30 à 80 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Renadivo mounoucarpico
Gènre : Lunaria
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Ordre : Brassicales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 2 à 4 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca-Si
Autour basso e auto : 0 à 1200 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Ribo d'aigo
- Bos fres
- Sebisso
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Óurigino Éuroupo-Èst
Ref. sc. : Lunaria annua L., 1753